czwartek, 28 marca, 2024
kobietyKsiążkikultura

Na wysokiej górze – Krystyny Miłobędzkiej i Iwony Chmielewskiej

Z radością przyjąłem „Na wysokiej górze” Krystyny Miłobędzkiej i Iwony Chmielewskiej – nową publikację wydawnictwa „Wolno”. Zaczarowane słowa połączone z magicznym obrazem – myślałem biorąc do ręki pozycję w twardej okładce opatrzoną nazwiskiem mojej ulubionej poetki.

Z przyjemnością patrzyłem na urzekający obraz piwonii na tle szarego nieba zdobiący oprawę. To będzie estetyczna uczta – myślałem. Tym bardziej, że książkę wydało „Wolno”. Wydawnictwo „Wolno” aspiruje do wydawania książek o długim terminie przydatności.

Na wysokiej górze

Stawia na oprawę graficzną, docenia zarówno treść jak i formę. Sztuki wizualne wyrywa z niszy ilustracji i nobilituje je do rzędu równoważnego środka wyrazu. Potrafi nawet nieznacznie zachwiać tą proporcją na korzyści ilustracji. Przyświeca mu ta sama idea co, zapewne znanemu Państwu, „Formatowi”. Nakładem tego ostatniego opublikowano ostatnio znakomitego „Dyktatora” Ximo Abadia, komiks będący studium dyktatury i traktatem filozoficznym oraz „Zagubioną Duszę” Olgi Tokarczuk i Joanny Concejo.

Joanna Concejo to również autorka „Wolno”. Oprócz niej w zespole autorskim są takie sławy jak wydawana na całym świecie Iwona Chmielewska. Ilustratorka, twórczyni uznanych picture book. Jej książki publikowane były w Korei Południowej, Japonii, Hiszpanii, Francji czy Niemczech. To laureatka prestiżowych nagród, m.in. Złotego Jabłka na Biennale Ilustracji w Bratysławie i dwukrotnie ilustratorskim Oskarem – Bologna Ragazzi Award (2011, 2013).

Tym razem występuje wraz z Krystyną Miłobędzką. A tej poetki nie trzeba przecież Państwu przedstawiać. Ja sam jestem nią zafascynowany od lat. Stąd siadając do lektury szykowałem się na wprost metafizyczne przeżycia.

W „Na wysokiej górze” królowa polskiej poezji opisuje w wyrafinowanym intelektualnie stylu bieg życia i upływ czasu. I tu rozczarowanie! Słowa Miłobędzkiej, zawsze tak dojmujące, okazują się zbyt intymne dla finezyjnych prac mistrzyni picture book. Rozmywają się i tracą siłę w zderzeniu z charakterystycznym dla Chmielewskiej obrazem. To co miało być uderzeniem w samo serce odbiorcy, traci impet i nabiera charakteru ilustracyjnego. Następuje trywializacja obu wymiarów sztuki.

Jako zdumiony czytelnik konkluduję: nawet znakomity obraz nie ma wstępu do krainy wyobraźni, jaką jest poezja. Właściwie to optymistyczny wniosek. Oznacza, że są dziedziny artyzmu, których sztuki wizualne nie mogą przyćmić. Więc: czytajcie przyjaciołom Miłobędzką. Najlepiej na głos.

„Na wysokiej górze / rośnie drzewo duże / nazywa się Apli–Papli–Blite–Blau / a kto tego nie wypowie / ten nie będzie grał” – te słowa znanej od pokoleń dziecięcej wyliczanki w książce Krystyny Miłobędzkiej i Iwony Chmielewskiej stają się początkiem opowieści o świecie i języku, o przemianach i biegu życia, upływającym czasie. „Na wysokiej górze” to niezwykłe spotkanie dwóch znakomitych i wyjątkowych autorek – jednej z najwybitniejszych współczesnych poetek i twórczyni książek obrazowych. To książka o początkach naszych wyobrażeń o świecie. Pełna tajemnic i niedopowiedzeń, wymykająca się jednoznacznym interpretacjom.

Autorki

KRYSTYNA MIŁOBĘDZKA – poetka, autorka sztuk teatralnych i prac teoretycznych poświęconych teatrowi dziecka. Debiutowała w roku 1960 cyklem Anaglify, pierwszy tom poetycki Pokrewne wydała w 1970 roku. Opublikowała również: Dom, pokarmy (1975), Wykaz treści (1984), Pamiętam (1992), Imiesłowy (2000), Po krzyku (2004), gubione (2008). Jej sztuki teatralne zostały zebrane w książce Gdzie baba siała mak (2012). Wydała także zbiór szkiców o teatrze dziecka W widnokręgu Odmieńca (2008). Laureatka m.in.: Nagrody im. Barbary Sadowskiej (1992), Nagrody Fundacji Kultury (1993), Nagrody Ministra Kultury (2001), Nagrody Artystycznej Miasta Poznania (2009) oraz Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej SILESIUS za całokształt twórczości.

IWONA CHMIELEWSKA – ilustratorka i twórczyni wydawanych na całym świecie autorskich picture book. Jej książki publikowane były w Korei Południowej, Japonii, Hiszpanii, Francji czy Niemczech. Laureatka wielu prestiżowych nagród, m.in. Złotego Jabłka na Biennale Ilustracji w Bratysławie i dwukrotnie Bologna Ragazzi Award (2011, 2013). Za książki Pamiętnik Blumki (2011) oraz abc.de (2015) nominowana do nagrody Deutsche Jugendliteraturpreis. Ostatnio opublikowała m.in.: O tych, którzy się rozwijali (2013), Królestwo dziewczynki (2014), W kieszonce (2015), Obie (2017).

Ilustracja ze strony autorskiej Iwony Chmielewskiej.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.