Ludzka babeszjoza – będzie się można przed nią skutecznie bronić

Kleszcze przenoszą szereg groźnych chorób. Oprócz znanej wszystkim boreliozy czy kleszczowego zapalenia mózgu, wśród chorób odkleszczowych jest także ludzka babeszjoza, potencjalnie nawet śmiertelna. Okazuje się, że trwają prace nad szczepionką przeciwko babeszjozie. Wyniki dotychczasowych badań są obiecujące.

Po raz pierwszy trwają prace nad szczepionką przeciwko babeszjozie. Autorami projektu są naukowcy z Griffith University. Szczepionka jest fazie badań przedklinicznych. W przyszłym roku mają zacząć się badania na ludziach. Jeśli i ten etap zostanie zakończony sukcesem, szczepionkę będzie można skutecznie wdrażać.

Dlaczego ludzka babeszjoza jest niebezpieczna

Nawet osoby niewykształcone medycznie mogą wymienić kilka znanych chorób odkleszczowych, takich jak borelioza lub odkleszczowe zapalenie mózgu. O babeszjozie też się sporo mówi, ale na ogół w kontekście chorób zwierząt domowych i gospodarskich. O babeszjozie jako chorobie ludzi mówi się niewiele, a niesłusznie.

Jak wynika ze statystyk, oficjalnych zachorowań na babeszjozę ludzką jest bardzo mało. W Polsce notuje się co roku oficjalnie około 20-30 zachorowań na boreliozę, a na babeszjozę nawet o tysiąc razy mniej. Amerykańskie statystyki są już nieco inne – przy prawie pół miliona nowych zachorowań na boreliozę w USA, notuje się około 2 tysięcy zachorowań. Mało – ale proporcjonalnie znacznie więcej niż w Polsce. Tymczasem na forach chorych na boreliozę i inne choroby odkleszczowe mówi się o babeszjozie bardzo dużo, zwracając uwagę na to, że jest choroba niediagnozowana, niedoceniana i pomijana, zaś pacjenci mający badania wykonywane we własnym zakresie nie zasilają oficjalnych statystyk chorób.

Babeszjoza może – jak się okazuje – być chorobą nawet śmiertelną. Publikacje naukowe wskazują, że babeszjoza może wpływać na stan kości pacjentów, upośledza funkcje poznawcze, powoduje anemię, podszywa się pod astmę i uczulenia, obciąża wątrobę, są dowody nawet wskazujące na jej związek z problemami emocjonalnymi. Jest szczególnie groźna dla osób z obniżoną odpornością, starszych i tych, którzy w wyniku wypadku czy choroby stracili śledzionę.

Babeszjozę łączy się przede wszystkim z zakażeniami odkleszczowymi, ale może się ona przenosić również przez transfuzje krwi.

Babeszjoza i borelioza zagrożeniem przyszłości

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO), Światowa Organizacja Meteorologiczna oraz Program Ochrony Środowiska Narodów Zjednoczonych z odnotowują wpływ zmian klimatycznych na zdrowie ludzi. Z kolei Międzyagencyjna Grupa Robocza ds. Zmian Klimatu i Zdrowia Stanów Zjednoczonych zidentyfikowała co najmniej jedenaście kategorii wpływu zmian klimatu na zdrowie ludzi, w tym choroby odzwierzęce, przenoszone wektorowo. Towarzystwo Ochrony Dzikiej Przyrody zidentyfikowało 12 szczególnie zabójczych patogenów, które przenosić się będą z coraz większym impetem właśnie z powodu zmian klimatu. Wśród nich choroby odkleszczowe, w tym borelioza i opisywana tu babeszjoza ludzka.

Biorąc pod uwagę zbliżające się niebezpieczeństwa dla zdrowia ludzkiego, warto przyjrzeć się, czy ludzkość posiada leki i szczepionki na zagrażające jej choroby.

Znane od 40 lat wytyczne leczenia boreliozy uznawane są przez organizacje chorych za przestarzałe i nieskuteczne. Nowe metody są potrzebne, ale przez środowiska medyczne wdrażane są bardzo opornie. W przeszłości była już wdrożona szczepionka na boreliozę, ale została wycofana jako nieskuteczna. Obecnie przynajmniej dwa zespoły badawcze pracując nad kolejną wersją szczepionki na boreliozę. Trwają też prace nad szczepionką, która miałaby byś skuteczna przeciwko kleszczom jako głównym pasożytom.

Do tej pory nie prowadzono prac nad szczepionką na babeszjozę, dlatego najświeższe informacje ze świata nauki zaskakują pacjentów.

Szczepionka przeciwko babeszjozie

Zespół badawczy z Uniwersytetu Griffith opracował szczepionkę na całe pasożyty babesii (babeszji), mającą działać uniwersalnie, indukując odporność na różne gatunki pierwotniaka. W badaniach przedklinicznych wykazano, że ta szczepionka może zabić pasożyta i wywołać odpowiedź immunologiczną organizmu. Odpowiedź immunologiczna jest powiązana z dwoma kluczowymi aspektami układu odpornościowego – komórkami T i makrofagami.

Szczepionka jest dostarczana liposomalnie (zabity pierwotniak jest zawarty w pęcherzyku lipidowym). Zaletą liposomów jest to, że mogą być liofilizowane, dzięki czemu nadają się do transportu nawet w dalekie rejony. W szczepionce znajdują się białka takie same w różnych gatunkach babeszji.

W przyszłym roku planowane są już badania klinicznych na ludziach. Jeśli przebiegną pomyślnie, szczepionka będzie mogła wchodzić do produkcji.

Zdjęcie Marc Pascual z Pixabay