Polska znów spadła w rankingu wolności mediów – tym razem o kolejne dwa miejsca. W 2015 roku organizacja Reporterzy bez Granic klasyfikowała Polskę na wysokim, 15 miejscu. Przez 8 lat nastąpiło gwałtowne pogorszenie. Co do tego przyczyniło się w tym roku?
Wolność prasy jest jednym z podstawowych kryteriów oceny praworządności i poszanowania demokracji – tak zaczynał się artykuł Cybermedium w zeszłym roku. Po pierwszym roku pandemii, po dławieniu obywatelskich protestów w Polsce i atakowaniu przez władze przy okazji mediów innych niż rządowe, Polska została sklasyfikowana na 64 miejscu na 179. Rok wcześniej była na 62. Dziś jest na 66.
Ranking wolności mediów
Przed Polską są prawie wszystkie kraje unijne, ale nie tylko. Z krajów UE w gorszej sytuacji są tylko Bułgaria – na 91 miejscu, Grecja – na 105 i Węgry. Te ostatnie w gruncie rzeczy poprawiły swoją pozycję, przechodząc z 92 miejsca na 85. Grecja zaś znacząco spadła w rankingu, a to m.in. z powodu zabójstwa dziennikarza. Dziennikarz śledczy Georgios Karaivas stracił życie przed własnym domem. Podobne zdarzenia tłumaczą też bardzo odległe miejsce Bułgarii, która również nie jest krajem bezpiecznym dla dziennikarzy.
Reporterzy bez Granic wskazują nowe zagrożenia dla wolności mediów w Polsce w związku z sytuacją na granicy z Białorusią. Chodzi o prowadzenie przepisów uniemożliwiających dziennikarzom wykonywanie ich zadań w tym rejonie. Najniżej punktowane jest przez organizację otoczenie polityczne mediów. W Polsce – według organizacji – ma ono być bardzo nieprzyjazne. Na 100 możliwych punktów w tej kategorii Polska zdobyła ledwie ponad połowę – 50,9 procent.
Polska, spadając o dwa miejsca w stosunku do ubiegłego roku, znalazła się w grupie krajów takich jak Niger, Ghana, Kirgistan, Laos czy Ekwador.
To już 20. ranking wolności mediów. Tym razem posłużono się nową metodologią. Wolność mediów zdefiniowano jako „efektywną możliwość dla dziennikarzy, jako jednostek i grup, do wybierania, tworzenia i rozpowszechniania wiadomości i informacji w interesie publicznym, niezależnie od politycznych, ekonomicznych, prawnych i społecznych ingerencji i bez zagrożenia dla ich bezpieczeństwa fizycznego i psychicznego”. Do opracowania Indeksu stosuje się obecnie pięć nowych wskaźników: kontekst polityczny, ramy prawne, kontekst ekonomiczny, kontekst społeczno-kulturowy i bezpieczeństwo.
W 180 krajach wskaźniki są oceniane na podstawie ilościowego badania naruszeń wolności prasy i nadużyć wobec dziennikarzy i mediów oraz badania jakościowego opartego na odpowiedziach setek ekspertów ds. wolności prasy wybranych przez organizację (dziennikarzy , naukowców i obrońców praw człowieka). Pytania do ekspertów zaktualizowano tak, by dać możliwość oceny wolności prasy w kontekście postępującej cyfryzacji mediów.
Zdjęcie StockSnap/Pixabay