500 dni po tym, jak uchodźcy zaczęli uciekać przed wojną z Ukrainy, ponad połowa ukraińskich dzieci uchodźców w Polsce nie jest zapisana do krajowego systemu edukacji.
Agencje ONZ ds. Dzieci i Uchodźców zachęcają rodziców ukraińskich uchodźców do rejestrowania dzieci i ostrzegają, że niski poziom skolaryzacji może prowadzić do wykluczenia.
Połowa ukraińskich dzieci nie jest zapisana w Polsce do szkoły
Niemal połowa dzieci uchodźców z Ukrainy, 173 tys., jest obecnie zapisanych do polskiego systemu edukacji Sytuacja ta dotyczy i szkół podstawowych i średnich. Mniej więcej co piąty (22 proc.) ukraiński uczeń w wieku licealnym uczęszczał pod koniec ostatniego roku szkolnego do polskiej szkoły.
Dzieci uchodźców, które nie zapisały się do polskich szkół, prawdopodobnie próbują kontynuować naukę online. Jest możliwe, że korzystają one z ukraińskiego programu nauczania lub innych platform do nauki na odległość. Chociaż metody te zapewniają rozwiązania krótkoterminowe, nie wspierają rozwoju społecznego i często nie przynoszą pozytywnych efektów edukacyjnych na dłuższą metę. Dzieci w Ukrainie straciły już lata nauki stacjonarnej z powodu pandemii COVID-19.
Pomimo braku zweryfikowanych danych, szacuje się, że około 30 proc. dzieci z Ukrainy zapisanych i uczących się osobiście w polskim systemie edukacji również uczy się online. Dla tych dzieci może to być wyczerpujące i bardzo trudne. Niektóre dzieci uchodźców uczą się nieformalnie, uczęszczają do ukraińskich szkół lub w ogóle porzuciły naukę.
Niskie wskaźniki skolaryzacji można przypisać takim czynnikom jak częste przemieszczanie się do Ukrainy i z powrotem, a także przeszkody takie jak bariery językowe i zdolność szkół do przyjmowania nowych uczniów.
UNICEF i Agencja ONZ ds. Uchodźców (UNHCR) chwalą
UNICEF i UNHCR apelują do rodziców uchodźców, aby rejestrowali swoje dzieci do polskiego systemu edukacji. Nauka stacjonarna w bezpiecznej przestrzeni z rówieśnikami i nauczycielami jest nie tylko ważna dla ich edukacji, ale ma również kluczowe znaczenie dla ich socjalizacji, zdrowia psychicznego i dobrego samopoczucia.
Agencje ONZ pochwaliły polski system edukacji. Wskazały też Ministerstwo Edukacji i Nauki, samorządy, dyrektorów, nauczycieli i uczniów jako podmioty i osoby, dzięki którym uchodźcze dzieci przyjęto do szkół. W Polsce uchodźcy z Ukrainy to obecnie 4 proc. wszystkich zarejestrowanych uczniów. W ponad 85 000 klas jest co najmniej jeden uczeń uchodźca.
„Szkoły wykraczają poza miejsca nauki, zwłaszcza w czasie wojny,” powiedział Rashed Mustafa Sarwar, Krajowy Koordynator Biura UNICEF ds. Reagowania na Potrzeby Uchodźców w Polsce. „Dają dzieciom, które już doświadczyły straty, przesiedlenia i przemocy, poczucie rutyny i bezpieczeństwa, szansę na zbudowanie przyjaźni i uzyskanie pomocy ze strony nauczycieli oraz możliwość integracji ze społecznościami przyjmującymi. Zapewniają dostęp do usług wspierających zdrowie psychiczne i dobrostan dzieci”.
„Wzorowa reakcja Polski na exodus ukraińskich uchodźców zapewniła osobom zmuszonym do ucieczki natychmiastową ochronę, dostęp do opieki zdrowotnej i zatrudnienia oraz bezpłatną edukację,” powiedział Kevin J. Allen, przedstawiciel UNHCR w Polsce. „Musimy w pełni skorzystać z edukacji oferowanej ukraińskim dzieciom w polskich szkołach i zapewnić, że do niej uczęszczają – budując umiejętności, które przyczynią się do lepszej przyszłości Ukrainy, kiedy pozwolą na to warunki”.