Ubóstwo menstruacyjne to problem dotykający kobiet na całym świecie, również w Polsce. Tymczasem w Szkocji parlament właśnie przegłosował ustawę o powszechnym dostępie do artykułów higieny osobistej niezbędnych dla dziewcząt i kobiet podczas menstruacji.
Świat
Wiele kobiet na świecie wciąż nie ma dostępu do produktów umożliwiających spokojne przejście miesiączki. Podpaski, tampony i inne produkty pozwalające na zachowanie higieny są w wielu krajach trudno dostępne lub drogie. Problem dotyczy kobiet w krajach trzeciego świata, gdzie – jak wiemy – brakuje niemalże wszystkiego, w tym czystej wody i żywności, ale i znany jest kobietom w krajach bogatych, takich jak USA czy Wielka Brytania. W Indiach na zakup podpasek pozwolić sobie może zaledwie 10% kobiet. Wg UNICEF i WHO z podobnymi problemami boryka się pół miliarda kobiet czyli około 6% całej populacji świata.
Polska
W Polsce o problemie ubóstwa menstruacyjnego mówią nawet katoliccy działacze społeczni, podkreślający, jak wielkim problemem dla polskich dziewcząt i kobiet może być dostęp do artykułów higienicznych. Wystarczy gorsza sytuacja materialna i podpaski znajdują się na końcu listy zakupów. Psycholożka i blogerka Angelika Szelągowska-Mironiuk w swoim artykule dla Deon.pl opisuje problemy dziewcząt, które nawet opuszczają zajęcia szkolne z powodu braku artykułów higieny osobistej.
W Polsce można znaleźć na ulicach automaty z batonikami i prezerwatywami, w centrach handlowych pojawiły się też automaty z akcesoriami przydatnymi w pandemii (maseczki, płyny dezynfekujące), zdarzyło mi się spotkać nawet automat z przynętami dla amatorów wędkowania, ale właściwie niespotykane są automaty z podpaskami. Nie ma ich nawet w toaletach publicznych, nawet tych w bardziej eleganckich miejscach jak restauracje czy hotele.
Szkocja
W 2018 roku Szkocja była pierwszym krajem, który zapewnił bezpłatne produkty higieniczne dla kobiet w szkołach, na uczelniach i na uniwersytetach. Dziś poszedł dalej, zapewniając swobodny i darmowy dostęp do takich produktów dla wszystkich kobiet w Szkocji.
W Wielkiej Brytanii artykuły tego rodzaju są opodatkowane w wysokości 5 procent. Urzędnicy zrzucają za to odpowiedzialność na przepisy Unii Europejskiej. Po Brexicie zapowiedziano zniesienie podatku od tamponów już wkrótce, bo w styczniu 2021 roku.
Polska i VAT
W Polsce VAT na podpaski i podobnego rodzaju artykuły higieniczne wynosił aż do lipca br 8 procent. Pierwotnie obniżenie stawki do 5% zapowiadano na kwiecień, ale ostatecznie zmiany wdrożono dopiero latem. Obniżono jednak bez przeszkód VAT np. na musztardę. Ustawodawca najwyraźniej nie zwrócił uwagi, że przeciętna kobieta może nie jeść musztardy, ale musi kupić podpaski. Podobne lekceważący stosunek do potrzeb kobiet miały też inne państwa, np. Włochy, gdzie podpaski były obłożone wyższym podatkiem niż trufle, piwo czy makaron.
Zdjęcie Fotolia.